Sitaat yn de LC fan 09-03-20: ‘Volgens Ernst Bruinsma van Boeken fan Fryslân zijn er momenteel te weinig aansprekende Friese prozaschrijvers om ieder jaar een boekenweekgeschenk te maken.’ Dit is fansels in mislediging fan komsa foar de hjoeddeiske Fryske proazaskriuwers. Jo freegje jo ôf wat sa’n Bruinsma eins by Boeken fan Fryslân te sykjen hat. En de man is per 1 jannewaris 2020 ek noch beneamd (sûnder sollisitaasjeproseduere) as saaklik lieder fan City of Literature Ljouwert. Mar hy fynt dy Fryske Literature dus eins net folle wurdich.
Mei sa’n Fries hawwe jo gjin anty-Friezen mear nedich.
Fannejûn seach ik de dokumintêre ‘It Wurd Wat‘ oer Fryske poëzy. In soad ôfwaaid praat, yndied, mar al nijsgjirrich fûn ik hoe’t de Amsterdamse Fries Tsead Bruinja, dy’t op dit stuit Dichter des Vaderlands is, him oer it Frysk útlit. Sjoch de foto’s of fansels de doku en lûk jo konklúzje.
Hjoed, op myn jierdei, in moai presintsje yn ‘e brievebus! @Tresoar @FD_cultuur @sirkwy @deMoanne Mei tank oan de oersetters @poetcarstenrene en @GeartTigchelaar 6 fersen yn dit ferneamde tydskrift!
Ornaris wurdt it *kuch* literêre tydskrift Fers2 om ‘e 14 dagen ferfarske, mar it lêste berjocht is fan 15-12-2019. Op ‘e side stiet: ‘Fers2 komt om ’e fjirtjin dagen op it ynternet út as Fers2.eu. Fers2 hat gjin paywall: alle stikken binne frij tagonklik.’ Soe dit de ein wêze fan in tydskrift dat neist in strieminne foarmjouwing ek in betiden frijwol ûnlêsbere ynhâld hie? My tinkt dat de dagen fan it sûnt koart as in ienfroustydskrift geande periodyk teld binne. Abe de Vries stiet frjemd genôch noch hieltyd as mei-redakteur op ‘e side fermeld, mar hat him op 04-10-19 al weromlutsen… Sa komt der in ein oan … och, oan wat eins? Wa sil Fers2 misse? Wa hat it überhaupt murken dat der gjin nije berjochten mear bykamen?
It wie oars neat as gepiel yn ‘e marzje.
R.I.P.
Ja minsken, it jier 2019 is al wer hast foarby. Wat mysels oanbelanget wie it hichtepunt de tour mei de Reade Runen nei Denemarken ta. En fansels de oansteande oersetting fan seis (6) fersen út Wolf yn harnas yn it promininte Deenske tydskrift Hvedekorn. Dat lêste sil yn 2020 plakfine. Grutte *kuch* Fryske poëzijkenners lykas Bouke Oldenhof, Eppie Dam en Goffe Jensma fûnen de Wolf it praat net wurdich, aldergeloks binne der ek noch oaren, lykas Josse de Haan.
Ik krij wolris de fraach: Knilles, wêrom dochsto altyd sa… nitelich tsjin De Moanne en Eeltsje Hettinga? Dat hat syn oarsaak yn it ûndersteand sitaat út Hettinga syn besprek út 2005 fan myn bondel ‘Subsydzje foar de Graal’ yn de Moanne:
‘Faaks hie in betide dea, karakteristyk foar mannich swart-romantyske skriuwer of muzikant, dit dichterskip, dêr’t ferfal en dea net swak yn by spylje, better past.’
Dat komt der dus op del dat neffens Hettinga, en de redaksje fan de Moanne, it better west hie dat ik al in moai skoft lyn stoarn wie. No, Hettinga, Bruinsma en al dy oare meirinners fan de Moanne: ik bin der noch. En ik sil jim ûnthâld wat dizze saak oanbelanget geregeld opfrisse. Foar de goede oarder: fan in rektifikaasje of ekskuses hat nea sprake west.
No sa, noflike Krystdagen!
Hjoed krige ik it berjocht dat seis fersen fan myn hân ferskine sille yn it renomearre Deenske tydskrift Hvedekorn. De fersen komme út Wolf yn harnas (2016) en binne yn it Deensk oerset troch Geart Tigchelaar en Carsten René Nielsen.
In opfallend ynstjoerd stik fan Job Degenaar yn de Ljouwerter Krante fan 02-11-19. In sitaat: ‘De in 2018 ingestelde jaarlijkse Kultuerpriis van De Fryske Marren is uitsluitend bedoeld voor literair, muzikaal of toneelwerk in het Frysk.’ Degenaar fynt it brûken fan it Frysk ‘terug naar af’ gean. Dizze priis moat neffens Degenaar ek iepenstean foar it Hollânsk en oare talen, want oars makket de talintfolle Hollânsktalige dichter ommers gjin kâns op in bekroaning. En: ‘alleen Friestaligen komen in aanmerking voor deze cultuurprijs. Mijns inziens is dit een vorm van discriminatie.’
Och earme, Job wurdt diskriminearre! Wy wenje hjir yn Fryslân, Degenaar. Wen der mar oan.
De redaksje fan de Moanne sil sa njonkelytsen wol mei de hannen yn it hier sitte, foarsafier oanwêzich, alteast. Der hat him in nije protestant tsjin de omstriden Skriuwoprop fan it tydskrift oppennearre, en it is nimmen minder as Dichter fan Fryslân Eeltsje Hettinga! Dat de bêste man in pear punten fan ûndertekene oernommen hat is fansels alinnich mar in grutte eare!
Earder wie ek Jan Kleefstra net te sprekken oer dizze gong fan saken…
Sjoch ek myn foarige berjocht.
Ik hie it der lêst ek alris oer, mar no stiet it offisjeel online by de Moanne: Skriuwoprop: Wat wit ik fan dizze wrâld?
It sil grif oan mysels lizze, mar wat moat ik mei teksten as ‘It wurdt tiid dat skriuwers yn Fryslân harren potlead de grûn yn stekke om te fernimmen wêr’t al dy trillingen dy’t ús demokratyske tradysje oan it wankeljen bringe, wei komme. Of dat se harren laptop iepenklappe en as in seiltsje omheech hâlde om mei te farren op de wyn fan de tiid.’ Faaks is it (minne) poëzij?
En, ‘Mei dizze oprop wol de redaksje stilstean by it feit dat it eksakt 50 jier lyn is dat it earste nûmer fan Trotwaer ferskynde.’ Ja, offisjeel makket literêr tydskrift Trotwaer noch diel út fan de Moanne, mar dêr komt yn ‘e praktyk neat mear fan op ‘e hispel. It oantal ôfwaaide ‘keunst’-artikelen hat fierwei de oerhân boppe de literatuer. De redaksje fan it tydskrift de Moanne wol dus de oprjochting fan Trotwaer betinke, wylst se sels ferantwurdlik binne foar de ûndergong fan Trotwaer. Liket my frijwat hypokryt ta.
Noch ien: ‘De bining mei de werklikheid is hast ferbrutsen yn de Fryske literêre tradysje. Heech tiid om ús de fraach te stellen: Wat wit ik fan dizze wrâld?’
‘De werklikheid’. Tsjong, redaksje, wolris in filosofysk boekje lêzen?
